Co wiemy o tej podstępnej chorobie i czy jest się czego obawiać?

Niestety tak a statystyki Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) nie wyglądają optymistycznie. WHO definiuje otyłość jako nieprawidłowe lub nadmierne nagromadzenie tłuszczu, które prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia. Wśród przyczyn występowania otyłości, poza stanami chorobowymi, najczęściej wymienia się niewłaściwe nawyki żywieniowe, brak lub niedostatek aktywności fizycznej, niedobór snu i stres. Znacząco zwiększa się ryzyko zachorowania m.in. na cukrzycę typu 2, zaburzenia lipidowe, miażdżycę, nadciśnienie tętnicze, choroby niedokrwiennej serca, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, bezdechu sennego, wątroby oraz niektórych nowotworów. Otyłość ma niekorzystny wpływ również na układ ruchu, szczególnie obciążając nadmiernie układ kostny, który może powodować zwyrodnienie kolan.

Nadwagę ma trzech na pięciu Polaków, a co czwarty jest już otyły. Według szacunków Narodowego Funduszu Zdrowia do 2025 r. osób otyłych będzie już 26% kobiet i 30% mężczyzn. Szczególnie narażone są dzieci i młodzież – nasz kraj niestety przoduje w niechlubnych statystykach na tle pozostałych krajów pod względem przyrostu młodych osób z nadmiarem zbędnych kilogramów. Z badań zrealizowanych przez Instytut Matki i Dziecka wynika, iż sama tylko liczba dzieci 8-letnich z nadwagą i otyłością zwiększyła się z 32,2% w 2018 r. do 35,3% w 2021 r. NFZ z kolei podaje, że zbędne kilogramy ma łącznie aż 31% chłopców i 20% dziewczynek, zaś z otyłością zmaga się już 13% chłopców i 5% dziewczynek.

Jak więc zapobiegać i leczyć otyłość?

Jest kilka prostych sposobów, od których każdy może zacząć:

1. zmiana nawyków żywieniowych – przede wszystkim ograniczenie spożycia cukru, regularne posiłki dostosowane do wydatku energetycznego i przygotowane w oparciu o aktualną piramidę żywienia czyli co najmniej pięć razy dziennie mniejsze porcje, a nie raz dziennie wieczorem.
2. aktywność fizyczna – powinna być dostosowana do możliwości i stanu zdrowia. Osobom z nadwagą i otyłością zalecana jest aktywność nie obciążająca stawów - pływanie, jazda na rowerze, marsze i marszobiegi, ćwiczenia z oporem.
3. higiena snu – zalicza się do niej między innymi stała pora kładzenia się i pobudek, unikanie przed snem używek, alkoholu, obfitych posiłków, drzemek po godz. 15, zadbanie o właściwą temperaturę i oświetlenie w sypialni, należy unikać zbyt długiego leżenia w łóżku przed planowanym zaśnięciem – bez czytania, jedzenia i oglądania telewizji będąc już w pościeli.
4. efektywne radzenie sobie ze stresem – zmiana nawyków, np. zajadanie problemów, na bardziej zdrowe i efektywne. Dobrym pomysłem jest rozwój pasji i zainteresowań, utrzymywanie relacji społecznych, aktywność fizyczna czy skorzystanie z pomocy psychoterapeuty.

Z pomocą potrzebującym przychodzi również nowoczesna medycyna i nauka. Dostępne są powszechnie usługi profesjonalnych dietetyków, psychoterapeutów, leczenie farmakologiczne i operacyjne (np. zmniejszenie żołądka lub balon żołądkowy).