Światowy Dzień Immunologii, obchodzony 29 kwietnia, został ustanowiony przez Europejską Federację Towarzystw Immunologicznych (EFIS), aby podkreślić kluczowe znaczenie immunologii w utrzymaniu zdrowia i walce z chorobami zakaźnymi, autoimmunologicznymi i nowotworowymi. Szczególna uwaga w tym dniu poświęcona jest rosnącej roli immunologii w terapii nowotworów – zwłaszcza w kontekście prężnie rozwijającej się dziedziny, jaką jest immunoonkologia. Nieustanny postęp w dziedzinie immunologii umożliwia także coraz skuteczniejsze i bezpieczniejsze leczenie biologicznie w chorobach autoimmunizacyjnych. Ważnym aspektem są także szczepienia, dzięki którym udaje się zapobiegać wielu chorobom zakaźnym.
Układ odpornościowy człowieka to złożony system komórek i narządów, który każdego dnia chroni organizm przed zakażeniami– wirusami, bakteriami, grzybami, pasożytami, a także nieprawidłowo dzielącymi się komórkami nowotworowymi. Niestety, komórki nowotworowe potrafią „oszukać” układ odpornościowy, unikając jego nadzoru. Na tym właśnie etapie do akcji wkracza immunoterapia – leczenie, które wspiera organizm pacjenta w odzyskaniu kontroli nad rozwojem choroby nowotworowej.
Immunoterapia nowotworów (immunoonkologia) polega na stymulowaniu naturalnych mechanizmów odpornościowych pacjenta tak, aby rozpoznały i zniszczyły komórki nowotworowe. Terapie te opierają się m.in. na inhibitorach punktów kontrolnych układu immunologicznego, takich jak CTLA-4, PD-1 i PD-L1. Dzięki nim układ odpornościowy może ponownie rozpoznać guz jako zagrożenie i rozpocząć jego zwalczanie.
To przełomowe podejście do leczenia nowotworów zostało uhonorowane Nagrodą Nobla w 2018 roku, przyznaną Jamesowi P. Allisonowi i Tasuku Honjo za odkrycie mechanizmów blokujących hamowanie odpowiedzi immunologicznej.
Chociaż immunoterapia nie jest rozwiązaniem dla każdego pacjenta i wiąże się z ryzykiem działań niepożądanych, jej rozwój daje ogromną nadzieję na skuteczniejsze i bardziej ukierunkowane leczenie wielu nowotworów. Badania nad nowymi lekami oraz ich łączenie z innymi formami terapii (chemioterapia, radioterapia, leczenie celowane) trwają i przynoszą obiecujące wyniki.
- W Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje jedyny w województwie lubelskim i makroregionie oddział (II Oddział Onkologii i Immunologii Klinicznej z Chemioterapią Dzienną) i poradnia immunologiczna, w którym prowadzone są specjalistyczne badania w kierunku wrodzonych błędów odporności osób dorosłych i wtórnych zaburzeń odporności, a także diagnostyka chorób autoimmunizacyjnych i autozapalnych - podkreśla Zastępca Lekarza Kierującego Oddziałem dr. n. med. Aleksandra Pyzik.
Nawracające, ciężkie zakażenia stanowią istotny problem kliniczny u pacjentów onkologicznych, głównie z nowotworami limfoproliferacyjnymi, jak: przewlekła białaczka limfocytowa, szpiczak plazmocytowy oraz u pacjentów po przeszczepieniu komórek macierzystych lub nowoczesnych terapiach CAR-T cell. Prowadzimy leczenie i profilaktykę powikłań infekcyjnych z wykorzystaniem specjalistycznej immunoterapii dożylnymi i podskórnymi preparatami immunoglobuliny ludzkiej oraz nowoczesnej podskórnej immunoglobuliny ludzkiej z rekombinowaną hialuronidazą. Poradnia realizuje program lekowy NFZ, leczenie pierwotnych niedoborów odporności (PNO) u pacjentów dorosłych z zastosowaniem immunoglobuliny ludzkiej normalnej oraz leczenie pierwotnych niedoborów odporności (PNO) u pacjentów dorosłych z zastosowaniem immunoglobuliny ludzkiej normalnej podawanej z rekombinowaną hialuronidazą ludzką. Zajmuje się także immunoprofilaktyką czynną u pacjentów z zaburzeniami odporności.
Ponad to w COZL działa Centrum Immunologii Klinicznej - nowoczesna jednostka diagnostyczna, wyposażona w zaawansowaną aparaturę, umożliwiającą szybkie i precyzyjne diagnozowanie zaburzeń odporności, infekcji i chorób autoimmunologicznych.
- W Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli immunologia odgrywa ważną rolę nie tylko w badaniach naukowych, ale przede wszystkim w codziennej opiece nad pacjentami – zaznacza dyrektor Piotr Rybak.
Z okazji Światowego Dnia Immunologii zachęcamy do dbania o układ odpornościowy poprzez: zdrowy styl życia, odpowiednią dietę, unikanie używek, odpowiednią ilość i jakość snu, aktywność fizyczną oraz regularne badania profilaktyczne i wykonywanie obowiązkowych i zalecanych szczepień ochronnych. Immunologia to nie tylko przyszłość medycyny – to jej teraźniejszość, która każdego dnia realnie wspiera proces leczenia i powrotu do zdrowia.