Z okazji dziesięciolecia Oddziału Ortopedii Onkologicznej Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli, w dniach 6–7 czerwca 2025 roku w Lublinie odbyła się konferencja naukowo-szkoleniowa pt. „Leczenie ubytków kostnych – aspekty ortopedyczne i onkologiczne”. Wydarzenie zgromadziło ekspertów z całej Polski – ortopedów, onkologów, radiologów i chirurgów plastyków – którzy dyskutowali o najnowszych metodach leczenia rozległych zmian kostnych i wielotkankowych ubytków.

 Dr Władysław Rogała podczas wykładu pt. Wypełnianie ubytków kości po wycięciu nowotworów kości długich

Głównymi tematami spotkania były nowoczesne podejścia do terapii ubytków kostnych oraz kluczowa rola zespołów interdyscyplinarnych w leczeniu pacjentów onkologicznych. Konferencja stała się nie tylko okazją do świętowania ważnego jubileuszu, ale również przestrzenią wymiany doświadczeń, wiedzy i integracji środowiska medycznego.

– Bardzo serdecznie witam Państwa na naszej konferencji poświęconej leczeniu ubytków kostnych – ubytków wielotkankowych. To problem nie tylko onkologiczny, który bezpośrednio mnie dotyczy, ale również zagadnienie związane z protezoplastyką, urazami i zakażeniami  – tymi słowami konferencję otworzył prof. Tomasz Mazurkiewicz, Lekarz Kierujący Oddziałem Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej.

Prof. Tomasz Mazurkiewicz, Lekarz Kierujący Oddziałem Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej COZL  - powitanie gości i przedstawienie historii Oddziału

Wśród zaproszonych gości znaleźli się czołowi przedstawiciele polskiej ortopedii, w tym prezes Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego – prof. Szymon Dragan oraz jego poprzednik – prof. Andrzej Bohatyrewicz. Na sali nie zabrakło również nestora ortopedii onkologicznej – prof. Edwarda Wardy, a także tak uznanych specjalistów jak prof. Jarosław Deszczyński, dr Magdalena Rychłowska czy prof. Tomasz Trzeciak z Poznania.

Prof. Edward Warda podczas wystąpienia

Lublin gościł także reprezentantów klinik ortopedii z całej Polski – z Warszawy: prof. Ireneusza Kotelę i prof. Annę Raciborską, Kierownika Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży w Instytucie Matki i Dziecka; z Krakowa: prof. Juliana Dudkę i prof. Artura Gądka; z Otwocka: prof. Jerzego Białeckiego; z Rzeszowa: prof. Sławomira Snelę; z Brzozowa: prof. Grzegorza Guzika; z Piekar Śląskich: dr. Adama Chrobaka, a także gospodarzy – prof. Mirosława Jabłońskiego, dr. hab. Jacka Gągałę, prof. Tomasza Blicharskiego i prof. Łukasza Matuszewskiego.

Obecni byli również reprezentanci chirurgii plastycznej – dr Paweł Maleta, Prezes Polskiego Towarzystwa Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narządu Ruchu, oraz prof. Tomasz Korzeniowski, Zastępca Kierownika Kliniki Chirurgii Rekonstrukcyjnej w Łęcznej, kierowanej przez prof. Jerzego Strużynę.

Goście podczas wykładu pt. „Leczenie ubytków kostnych – aspekty ortopedyczne i onkologiczne”

Konferencja była nie tylko miejscem wymiany wiedzy i doświadczeń, ale również momentem refleksji nad historią i rozwojem lubelskiego ośrodka, którego korzenie sięgają działalności profesora Stanisława Piątkowskiego. To on jako jeden z pierwszych w Polsce zauważył potrzebę leczenia nowotworów układu ruchu w sposób kompleksowy i interdyscyplinarny. Kluczową postacią w tej drodze okazał się również prof. Edward Warda – pionier segmentalnych resekcji kości i współtwórca lubelskiej szkoły ortopedii onkologicznej. To z jego inicjatywy rozwój oddziału nabrał dynamiki, a wdrożenie nowoczesnych metod leczenia – w tym systemowej chemioterapii pooperacyjnej – zmieniło oblicze leczenia pacjentów z osteosarcoma i przerzutami do kości.

– „Od 1986 roku chemioterapia była podawana bezpośrednio w klinice ortopedii, ponieważ ówczesne działy onkologii nie wykazywały zainteresowania leczeniem pacjentów ortopedycznych” – wspominał prof. Mazurkiewicz. Kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa terapii odegrały wówczas prof. Bożena Mazurkiewicz, czuwająca nad farmakologią leczenia, oraz prof. Elżbieta Starosławska, która jako dyrektor COZL powołała do życia samodzielny Oddział Ortopedii Onkologicznej.

Oddział Ortopedyczny COZL oficjalnie rozpoczął działalność 15 lipca 2015 roku. Początkowo dysponował 13 łóżkami współdzielonymi z oddziałem ogólnoonkologicznym. Dziś to nowoczesna jednostka z pełnym zapleczem – 26 łóżkami, salami operacyjnymi, punktem pielęgniarskim i gabinetami zabiegowymi. Zespół tworzy sześciu specjalistów ortopedii i traumatologii, trzech rezydentów, 23 pielęgniarki, 10 sanitariuszek oraz trzy sekretarki medyczne.

W ciągu dekady hospitalizowano 7375 pacjentów, z czego 7213 poddano leczeniu operacyjnemu. Wśród nich 243 osoby cierpiały na nowotwory pierwotne kości, 205 na nowotwory tkanek miękkich, a aż 1604 na przerzuty nowotworowe do kości. Ponad 1000 pacjentów leczono z powodu zmian łagodnych. Statystyki te świadczą nie tylko o ogromnym doświadczeniu zespołu, ale także o stale rosnącym znaczeniu oddziału w strukturze COZL i regionu.

– „Historia toczy się niezależnie od nas, ale mamy realny wpływ na jej kształt – modyfikujemy ją i zmieniamy” – podkreślił w swoim przemówieniu prof. Andrzej Bohatyrewicz z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. – „Razem z profesorem Edwardem Wardą stworzyliście onkologię na poziomie światowym – reprezentacyjną, polską onkologię z Lublina”. Profesor Bohatyrewicz zwrócił także uwagę na znaczenie współpracy i ducha środowiska: – „Za każdym razem, gdy potrzebowaliśmy wsparcia, opinii, recenzji czy po prostu życzliwości – zawsze mogliśmy na Was liczyć”.

Od lewej: prof. Tomasz Mazurkiewicz, prof. Andrzej Bohatyrewicz, prof. Szymon Dragan

Na zakończenie swego wystąpienia wręczył prof. Mazurkiewiczowi pamiątkę od zespołu Katedry Ortopedii PUM w Szczecinie z napisem: „Nasze uznanie. Nasza wdzięczność.” Równie serdeczny gest popłynął z Krakowa – prof. Artur Gądek wręczył symboliczny prezent – pracę z osobistą dedykacją od Andrzeja Mleczki.

Od lewej: prof. Tomasz Mazurkiewicz i Piotr Rybak, Dyrektor COZL

Do gratulacji dołączył również dyrektor COZL, Piotr Rybak: – „Jednym z filarów tej wielospecjalistycznej struktury jest Państwa oddział ortopedii onkologicznej – jedyny taki w całym województwie lubelskim” – mówił, podkreślając unikalną rolę oddziału w skali regionu i kraju. – „To wyjątkowe, że możemy w naszym szpitalu realizować tak wyspecjalizowaną i zaawansowaną formę leczenia onkologicznego, jaką Państwo reprezentujecie”.

Piotr Rybak, Dyrektor COZL podczas wystąpienia

Jubileusz Oddziału Ortopedii Onkologicznej COZL to nie tylko okazja do wspomnień i gratulacji, ale także inspiracja do dalszego działania.

– „Obecna pozycja Oddziału Ortopedii Onkologicznej w COZL to rezultat wieloletniego wysiłku całego zespołu – zespołu, który czerpie z dorobku swoich mentorów, a zarazem nieustannie poszukuje nowych ścieżek leczenia” – podsumował prof. Mazurkiewicz.

To także przypomnienie, że w centrum medycyny zawsze stoi pacjent, któremu trzeba przywrócić nie tylko zdrowie, ale też nadzieję, sprawność i poczucie bezpieczeństwa.