Czerniaki (melanoma malignum) to złośliwe nowotwory wywodzące się z melanocytów – komórek barwnikowych. Najczęściej rozwijają się na skórze, ale mogą również pojawić się w obrębie ust, nosa czy gałki ocznej. W Polsce co roku diagnozuje się około 4200 nowych przypadków czerniaka. Ta liczba niemal podwoiła się w ciągu ostatniej dekady, a szacuje się, że globalnie liczba zachorowań na czerniaka podwaja się co 10 lat. Wzrost ten jest niepokojący i wiąże się m.in. ze stylem życia oraz modą na opalanie.

Zbliżające się lato i związana z nim zwiększona ekspozycja na słońce to okres, w którym powinniśmy zachować szczególną ostrożność. Promieniowanie ultrafioletowe (UV) jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju czerniaka. Szczególnie narażone są osoby o jasnej karnacji, rudych lub blond włosach, niebieskich oczach, z licznymi piegami, te, które doznały oparzeń słonecznych (zwłaszcza w dzieciństwie), słabo tolerujące słońce, a także osoby korzystające z solarium czy te, u których w rodzinie występowały przypadki czerniaka.

Dr n. med. Damian Puźniak, specjalista chirurgii plastycznej z Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej, podkreśla:

„W naszej codziennej praktyce widzimy, jak kluczowe jest wczesne wychwycenie czerniaka. Zmiana, która na pierwszy rzut oka może wydawać się niegroźna, usunięta w odpowiednim momencie, daje pacjentowi niemal stuprocentową szansę na pełne wyleczenie. Nie odkładajmy badania znamion na później – to prosta czynność, która może uratować życie.”

Jak chronić skórę latem i nie tylko?

• Unikaj słońca w południe: Ograniczaj ekspozycję na słońce w godzinach największego nasłonecznienia (11:00–16:00).
• Stosuj filtry UV: Używaj kremów z wysokim filtrem (minimum SPF 30, a najlepiej SPF 50), aplikując je ponownie co 2–3 godziny, zwłaszcza po kąpieli czy spoceniu się.
• Chroń ciało: Noś odzież zakrywającą ciało, kapelusz z szerokim rondem oraz okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV.
• Rezygnuj z solarium: Sztuczne promieniowanie UV jest równie szkodliwe i znacząco zwiększa ryzyko.
• Regularnie badaj skórę: Raz w miesiącu dokładnie obejrzyj całe ciało, włącznie z plecami, skórą głowy i podeszwami stóp (użyj lusterka). Obserwuj swoje znamiona, stosując zasadę ABCDE (A – asymetria, B – brzegi nieregularne, C – kolor niejednolity/wiele kolorów, D – duży rozmiar/średnica >6 mm, E – ewolucja/zmiana w czasie). Każdą niepokojącą zmianę skonsultuj z lekarzem.

Po okresie letnim szczególnie warto dokładnie obejrzeć swoją skórę. Wczesne wykrycie czerniaka jest kluczowe dla skuteczności leczenia.

W Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli oferujemy pełen zakres diagnostyki i nowoczesnego leczenia nowotworów skóry. Pacjenci mogą skorzystać z konsultacji chirurgicznych oraz, w razie potrzeby, z zabiegów usunięcia podejrzanych zmian. Ostateczna diagnoza opiera się na zaawansowanych badaniach histopatologicznych i immunohistochemicznych prowadzonych przez nasz Zakład Patologii Nowotworów. Nasi specjaliści – chirurdzy onkolodzy i onkolodzy kliniczni – pracują w ramach wielodyscyplinarnych konsyliów, aby zapewnić każdemu pacjentowi indywidualnie dobraną ścieżkę terapeutyczną, zgodną z najwyższymi standardami Krajowej Sieci Onkologicznej. Dysponujemy również nowoczesnymi metodami leczenia, w tym immunoterapią, która zrewolucjonizowała terapię zaawansowanych postaci tej choroby.

Pamiętaj, Twoje zdrowie jest najważniejsze. Nie lekceważ niepokojących zmian na skórze. Umów się na badanie i konsultację w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej – szczegółowe informacje i numery kontaktowe znajdziesz w zakładce [tu wstaw link lub nazwę odpowiedniej zakładki na stronie www]. Wczesna diagnoza ratuje życie!