28 września obchodzimy Światowy Dzień Serca – wydarzenie, które przypomina o znaczeniu profilaktyki, zdrowego stylu życia i regularnych badań. To także okazja, by pokazać, jak nowoczesne szpitale wspierają pacjentów w trosce o układ krążenia. 

W Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli szczególną rolę pełni Oddział Kardiologii Onkologicznej z Oddziałem Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego. Jego zespół zapewnia pacjentom kompleksową diagnostykę i leczenie powikłań sercowo-naczyniowych, szczególnie istotnych w przypadku osób leczonych onkologicznie. 

– Światowy Dzień Serca przypomina nam, że choroby układu sercowo-naczyniowego pozostają główną przyczyną zgonów na świecie, choć w dużej mierze można im zapobiegać. Serce wymaga troski na każdym etapie życia: – od młodości, gdy warto wyrobić dobre nawyki, aż po starszy wiek, kiedy konieczne są systematyczne kontrole i diagnostyka – podkreśla lek. med. Bogdan Obszański, Lekarz Kierujący Oddziałem Kardiologii Onkologicznej z Oddziałem Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego. 

Dla lekarzy ważne jest wczesne rozpoznanie i czujność. Pacjenci onkologiczni są grupą szczególnego ryzyka – terapie przeciwnowotworowe i radioterapia mogą obciążać serce. Naszym zadaniem jest chronić ich układ krążenia, by mogli bezpiecznie przechodzić przez proces leczenia raka. 

Oddział Kardiologii Onkologicznej z Oddziałem Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego jest ważnym ogniwem w misji COZL. Zapewnia pacjentom opiekę kardiologiczną – od diagnostyki, przez hospitalizację i intensywną terapię w stanach zagrożenia życia, aż po kontrolę w poradni kardiologicznej. Dysponuje 14 łóżkami, w tym 5 stanowiskami intensywnego nadzoru kardiologicznego. 

Pracownia Diagnostyczna Oddziału Kardiologii umożliwia wykonanie szerokiego zakresu badań, w tym echokardiografii przezklatkowej i echokardiografii przezprzełykowej, testów wysiłkowych, Holterów EKG i ciśnieniowych czy badań dopplerowskich tętnic szyjnych. Dzięki temu możliwa jest szybka i skuteczna ocena stanu pacjenta oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia. 

Na co dzień prowadzona jest diagnostyka i terapia niewydolności serca, leczenie infekcyjnego zapalenia wsierdzia, profilaktyka i leczenie powikłań zakrzepowo-zatorowych, a także monitorowanie kardiotoksyczności terapii onkologicznej. 

– Światowy Dzień Serca to przede wszystkim apel o profilaktykę, – żeby badać ciśnienie, cholesterol, poziom cukru, robić EKG czy echo serca. Objawy, takie jak duszność, bóle w klatce piersiowej czy kołatanie serca, nie mogą być lekceważone. Szybkie wykrycie problemu pozwala uniknąć dramatycznych konsekwencji – dodaje mgr Wioletta Skrzypek-Kowalczyk- Pielęgniarka Oddziałowa. 

W oddziale prowadzona jest także edukacja pacjentów. Lekarze i pielęgniarki tłumaczą, jakie nawyki warto zmienić – mniej soli i tłuszczów w diecie, więcej ruchu, rezygnacja z papierosów, kontrola stresu – oraz wskazują, jakie objawy powinny skłonić do wizyty u lekarza.

Jednocześnie personel Oddziału Kardiologii Onkologicznej jest obecny przy chorych w najtrudniejszych chwilach. Monitoruje parametry, reaguje na niepokojące objawy, wspiera pacjentów i ich rodziny. Praca w Oddziale Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego oznacza czujność 24 godziny na dobę, bo w każdej chwili można ratować życie.

Dzięki temu pacjenci w COZL mogą liczyć na pełnoprofilową opiekę – w poradni, w pracowni diagnostycznej, w oddziale i w intensywnym nadzorze.

Światowy Dzień Serca podkreśla, jak ważna jest profilaktyka, a zespół szpitala realizuje tę ideę każdego dnia.

– Dbajmy o serce każdego dnia – nie tylko od święta. Regularne badania i zdrowy styl życia to najprostsza i najskuteczniejsza metoda ochrony przed chorobami serca. A jeśli leczymy nowotwór, pamiętajmy, że serce wymaga szczególnej opieki – i właśnie od tego jesteśmy my – dodaje dr Obszański.

Troska o serce to nie tylko obowiązek lekarzy i pielęgniarek, ale przede wszystkim nas samych.

Podstawowe badania kardiologiczne – kiedy i jak często?

Po 20. roku życia:

• pomiar ciśnienia tętniczego – raz do roku,
• profil lipidowy i glikemia – co 3–5 lat (częściej przy czynnikach ryzyka),
• EKG spoczynkowe – przy objawach lub obciążonym wywiadzie rodzinnym.

Po 40. roku życia:

• pomiar ciśnienia i EKG – co najmniej raz w roku,
• profil lipidowy i glikemia – co 1–2 lata,
• echokardiografia – przy podejrzeniu choroby strukturalnej serca lub w grupach ryzyka.

Po 50. roku życia:

• kompleksowa diagnostyka kardiologiczna co 12 miesięcy,
• dodatkowo: test wysiłkowy, badanie dopplerowskie tętnic szyjnych, Holter EKG lub ciśnieniowy (w zależności od stanu klinicznego).

Dla pacjentów onkologicznych:

• badania kontrolne powinny być prowadzone równolegle z terapią przeciwnowotworową i po jej zakończeniu – zgodnie z programem prewencji kardiotoksyczności i pod ścisłym nadzorem kardiologa.