Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli - Witamy w XXI wieku w radioterapii adaptacyjnej w czasie rzeczywistym. Radioterapia przyszłości już dziś

W Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli (COZL) rozpoczęto zabiegi z wykorzystaniem przełomowego systemu Synchrony w tomoterapii. To pierwsze takie wdrożenie w regionie i pierwsze w Polsce, wprowadzające nową jakość w leczeniu nowotworów, dzięki radioterapii adaptacyjnej w czasie rzeczywistym (real – time). Do tej pory przeprowadzono zabieg u pacjentów z rakiem gruczołu krokowego oraz płuca. Udział radioterapii w leczeniu chorych na nowotwory złośliwe powinien dotyczyć około 2/3 wszystkich chorych onkologicznie.

Pracownia tomoterapii

Podczas wydarzenia, które zgromadziło ekspertów medycznych z COZL oraz dziennikarzy, zaprezentowano działanie systemu Synchrony oraz omówiono korzyści, jakie ta technologia niesie dla pacjentów onkologicznych.

Piotr Rybak, Dyrektor COZL

- Jako szpital SOLO III jesteśmy jedynym ośrodkiem, które stosuje tę metodę leczenia w regionie. Dziś mogę z dumą powiedzieć, że radioterapia przyszłości jest dostępna dziś, tu w Lublinie. To dowód, że w publicznej ochronie zdrowia możliwe jest wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań dla pacjentów. System Synchrony to technologia, która pozwala precyzyjnie śledzić guza, chronić tkanki zdrowe, niosąc tym samym bezpośrednie korzyści dla pacjenta – powiedział Piotr Rybak, Dyrektor COZL, otwierając konferencję. Podziękował Zespołowi za zaangażowanie i zainicjowanie wdrażania rozwiązań w radioterapii, pozwalających leczyć pacjenta na europejskim poziomie. - Jesteśmy liderem w leczeniu onkologicznym na ścianie wschodniej - zakończył swoją wypowiedź Dyrektor COZL.

Uczestnicy konferencji. Od lewej: dr n. med. Dariusz Surdyka – Konsultant Wojewódzki ds. Radioterapii, Piotr Rybak – Dyrektor COZL, dr hab. n. med. Anna Brzozowska – Kierownik Centrum Radioterapii COZL, lek. med. Jacek Kulik – Kierownik Pracowni Teleradioterapii

- COZL posiada największe Centrum Radioterapii w regionie. Dysponujemy nowoczesnymi rozwiązaniami z zakresu radioterapii. Posiadamy pracownię teleradioterapii i brachyterapii. Sukcesywnie wdrażamy nowe metody leczenia. W ubiegłym roku rozpoczęliśmy napromienianie pacjentów z rakiem prostaty z implantami stałymi. Innowacyjność systemu Synchrony polega na tym, że bardzo precyzyjnie możemy napromieniać guz, który porusza się np. podczas oddychania pacjenta. Ale to co jest równie ważne to ochrona tkanek zdrowych i zmniejszenie toksyczności leczenia. Wszyscy pacjenci korzystający z tej technologii odniosą dużą korzyść w postaci zmniejszenia odczynników popromiennych, powikłań po leczeniu – powiedziała dr hab. n. med. Anna Brzozowska, Kierownik Centrum Radioterapii COZL.

dr hab. n. med. Anna Brzozowska – Kierownik Centrum Radioterapii COZL

System Synchrony to zaawansowany system sterowany obrazem, łączy obrazowanie i śledzenie guza w czasie rzeczywistym. Dostosowuje napromieniania do ruchomości guza, minimalizując ryzyko uszkodzenia tkanek zdrowych. Przy wykryciu ruchu nie ma konieczności zatrzymania napromieniania. Są dwie metody śledzenia (np. przy raku płuca, czy przerzutach wątroby i nadręczy) , który opiera się na wykonaniu zdjęć rentgenowskich, a drugi model operaty jest na obrazowaniu na podstawie wszczepionych znaczników (np. rak gruczołu krokowego). System uczy się ruchu guza i dostosowuje wiązkę napromieniana do ruchomości guza. W dotychczas stosowanych systemach plany adaptacyjne odbywały się na podstawie wcześniej przygotowanych schematów leczenia. Teraz odbywa się to w czasie rzeczywistym. Pacjent napromieniowany jest w 5 frakcjach. Skrócony jest więc czas leczenia do 5 – 11 dni, zamiast 5 – 6 tygodni. Pacjenci będą mieli teraz wybór jaką metodą chcą być leczeni. Technologia Synchrony znajduje zastosowanie w leczeniu m.in. nowotworów płuc, wątroby, prostaty czy nadnerczy. Dzięki systemowi Synchrony jest możliwość leczenia pacjentów obciążonych wieloma chorobami. Producentem rozwiązania jest firma Accuray, zajmująca się personalizowanymi rozwiązaniami w radioterapii (jak: system Synchrony, CyberKnife, Tomoterapia).

Sterownia Tomoterapii

- Witamy w XXI wieku w radioterapii adaptacyjnej w czasie rzeczywistym (real – time). Aparat do tomoterapii posiadamy od dwóch lat. System Synchrony został wprowadzony w zeszłym roku. Od tego czasu Zespół radioterapii COZL przeszedł szereg szkoleń w Polsce i za granicą. Rozpoczęliśmy zastosowanie tomoterapii z systemem Synchrony od raka gruczołu krokowego oraz nieoperacyjnego raka płuca. 13 czerwca 2025 roku rozpoczęliśmy leczenie pierwszych pacjentów. W przyszłości będziemy leczyć chorych z przerzutami do płuc, wątroby i nadnerczy – podkreślił lek. Jacek Kulik, Kierownik Pracowni Teleradioterapii COZL. - Jesteśmy pierwszym ośrodkiem w Polsce, który wdrożył tę technologię – podkreślił Kierownik Pracowni.

lek. Jacek Kulik, Kierownik Pracowni Teleradioterapii COZL

Po briefingu uczestnicy mieli okazję odwiedzić Pracownię Tomoterapii zobaczyć, jak wygląda proces leczenia z wykorzystaniem Synchrony. - Zaapelowałbym do pacjentów, aby się nie wahali i zdecydowali na tę metodę leczenia. Przyjąłem już 4 dawki. Zacząłem przyjmowanie frakcji w poniedziałek, kończę w środę (10 dni) – powiedział podczas konferencji pacjent Stanisław.

Radioterapia[1], czyli leczenie promieniowaniem jonizującym jest stosowana w Polsce głównie u chorych na nowotwory złośliwe, stanowiąc, obok chirurgii i farmakoterapii, podstawową metodę leczenia onkologicznego. W 2024 roku leczono promieniami w Polsce 111 218 pacjentów. W 2024 roku w ośrodkach radioterapii całego kraju zanotowano o 5% pacjentów więcej niż w roku 2023. Zapadalność na nowotwory w Polsce systematycznie rośnie. Według Krajowego Rejestru Nowotworów rocznie w Polsce odnotowuje się około 180 tysięcy nowych przypadków nowotworów złośliwych. Biorąc pod uwagę niedoszacowanie sprawozdawcze wskaźnik ten może aktualnie oscylować wokół 200 tysięcy rocznie. Mimo że rokrocznie zwiększa się liczba napromienianych pacjentów to w Polsce wskaźnik ten tkwi w zakresie 50-55%, co oznacza, że 10-15% chorych nie korzysta z tej metody leczenia.

Pracownia tomoterapii

- Personalizacja leczenia w onkologii to proces, który traktuje każdego pacjenta indywidualnie. Pozwala to znaleźć najwłaściwszą i najskuteczniejszą ścieżkę leczenia. Radioterapia rozwija się w tym kierunku, dzięki m.in. technologiom jak ta dziś prezentowana z zakresu radioterapii adaptacyjnej – tomoterapia z systemem Synchrony. Precyzyjne sposoby radioterapii odpowiadają na kliniczne potrzeby każdego chorego. Wdrażane procedury są z jak największą korzyścią dla pacjenta - wydłużenie życia chorego – zauważył dr n. med. Dariusz Surdyka, Konsultant Wojewódzki ds. Radioterapii Onkologicznej. - Radioterapia adaptacyjna jest następnym krokiem w podążaniu za precyzją, bezpieczeństwem i skutecznością leczenia, powiedział Konsultant Wojewódzki.

dr n. med. Dariusz Surdyka – Konsultant Wojewódzki ds. Radioterapii

Centrum Radioterapii COZL należy do wiodących ośrodków w Polsce. Wyposażony jest w 6 aparatów do radioterapii w tym pięć nowoczesnych akceleratorów wysokoenergetycznych oraz aparat do tomoterapii z systemem Synchrony (radioterapia adaptacyjna real – time). Posiadany sprzęt pozwala na napromienianie pacjentów przy wykorzystaniu trójwymiarowych wysokospecjalistycznych technik z modulacją i intensywności dawki oraz zastosowanie dynamicznych technik łukowych. W Centrum Radioterapii realizowane są także procedury stereotaktycznej radiochirurgii śródczaszkowej (SRS) oraz stereotaktycznej radioterapii pozaczaszkowąej SBRT. Prowadzi także radioterapię dzieci we współpracy z Kliniką Hematologii, Onkologii i Transplantologii Dziecięcej Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Lublinie. Wszystkie aparaty terapeutyczne wyposażone są w systemy radioterapii sterowanej obrazem, zapewniające bezpieczeństwo realizacji i odtwarzalności planu leczenia. W roku 2024 roku w Centrum Radioterapii COZL wykonano łącznie 2778 procedur leczniczych, z czego 1574 procedury u pacjentów leczonych w trybie ambulatoryjnym i 1204 procedury u pacjentów hospitalizowanych w COZL.

Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej pozostaje liderem innowacji w zakresie leczenia nowotworów. Dzięki wdrożeniu systemu Synchrony, mieszkańcy regionu zyskują dostęp do najnowocześniejszych metod leczenia.

Pacjent podczas zabiegu w pracowni tomoterapii

Zespół Pracowni Teleradioterapii - Centrum Radioterapii

Zapis video z konferencji w całości będzie można obejrzeć za pośrednictwem naszego profilu YouTube 26 czerwca 2025r

[1] Dane podchodzą z Raportu Konsultanta Krajowego ds. radioterapii onkologicznej – stan na 31 grudnia 2024 rok.

---

Dodatkowe informacje w mediach:

Witamy w XXI wieku w radioterapii adaptacyjnej w czasie rzeczywistym. Radioterapia przyszłości już dziś – premiera systemu Synchrony w COZL.