Rak piersi to jedno z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych współczesnej medycyny, ale także choroba, której wczesne wykrycie znacząco podnosi szanse na skuteczne leczenie i całkowite wyleczenie. Obecne metody terapeutyczne, zwłaszcza leczenie oszczędzające pierś, pozwalają zachować jakość życia i dają szansę na wyleczenie ponad 90% kobiet, u których choroba zostanie wykryta we wczesnym stadium.

– Szansa wyleczenia dla wczesnych stadiów raka piersi wynosi ponad 90%. Dlatego tak kluczowe jest wczesne wykrywanie oraz szybkie wdrożenie leczenia” –  podkreśla prof. dr hab. n. med. Robert Sitarz, zastępca lekarza kierującego  I Oddziałem Chirurgii Onkologicznej z Pododdziałem Żywienia Klinicznego Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej (COZL).

Leczenie oszczędzające pierś składa się z trzech elementów: częściowego usunięcia guza, biopsji węzła wartowniczego (pierwszego węzła chłonnego, do którego spływa limfa z miejsca guza) lub usunięcia węzłów chłonnych oraz uzupełniającej radioterapii. „Biopsja węzła wartowniczego to badanie, które znacząco ogranicza zakres operacji, zmniejsza ryzyko powikłań, a jednocześnie pozwala precyzyjnie ocenić, czy nowotwór rozprzestrzenił się poza pierś. Skuteczność tej metody, oznaczanej izotopowo-barwnikową techniką, sięga aż 98%” – tłumaczy prof. Sitarz. Metoda ta, zapoczątkowana w 1985 roku przez Umberto Veronesiego i wdrożona w Polsce przez pionierów chirurgii onkologicznej, takich jak dr Zbigniew Dyrda i prof. Andrzej Stanisławek, zrewolucjonizowała leczenie raka piersi.

Niestety, mimo postępu w leczeniu, w Polsce średni czas od pojawienia się pierwszych objawów do rozpoczęcia terapii wynosi aż pięć miesięcy. –  To zdecydowanie za długo i niestety bardzo często przekłada się na gorsze rokowania – podkreśla prof. Sitarz.

Opóźnienia wynikają m.in. z obaw pacjentek, stosowania terapii niekonwencjonalnych oraz problemów systemowych. Badania z 2014 roku, obejmujące tysiąc pacjentek i dziesięć ośrodków w Polsce, wykazały, że aż 9 tygodni opóźnień jest spowodowanych niedoskonałością systemu ochrony zdrowia. Dodatkowo niskie wskaźniki zgłaszalności na badania profilaktyczne pogłębiają ten problem.

Na zdjęciu: Cyfrowy mammograf wykorzystywany w programie profilaktyki wczesnego wykrywania raka piersi realizowanym w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej (COZL).

Znaczenie profilaktyki najlepiej obrazuje historia jednej z amazonek, pacjentki COZL, zdiagnozowanej ponad 20 lat temu dzięki badaniom profilaktycznym organizowanym w zakładzie pracy. – Dzięki profilaktyce i wsparciu koleżanki dostałam darowane 20 lat życia  – mówi z wdzięcznością. Regularne kontrole i szybkie wdrożenie leczenia pozwoliły jej pokonać chorobę i cieszyć się długim życiem.

Kontrola po leczeniu jest równie ważna. Zalecenia przewidują wizyty kontrolne co 3 miesiące przez pierwsze dwa lata, potem co pół roku przez kolejne dwa lata, a następnie coroczne badania. W przypadku kobiet po leczeniu oszczędzającym pierś badanie mammograficzne powinno być wykonane już po 6–8 miesiącach od operacji, co umożliwia wczesne wykrycie  

Równolegle z praktyką kliniczną pracownicy Oddziału Chirurgicznego COZL prowadzą   działalność naukową i badawczą, których efekty wdrażane są na co dzień, podnosząc standard opieki i zwiększając szanse na skuteczną terapię

.

Na zdjęciu: prof. dr hab. n. med. Robert Sitarz, zastępca lekarza kierującego  I Oddziałem Chirurgii Onkologicznej z Pododdziałem Żywienia Klinicznego Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej (COZL).

Jedna z publikacji prof. Sitarza z 2021 roku, opublikowana w czasopiśmie Cancer pod tytułem „Breast Cancer – Epidemiology, Risk Factors, Classification, Prognostic Markers, and Current Treatment Strategies – An Updated Review”, została zaliczona do 1% najczęściej cytowanych artykułów w dziedzinie chirurgii onkologicznej na świecie i była cytowana ponad 1000 razy. Badania prof. Sitarza koncentrują się na wczesnej diagnostyce, terapii oraz biologii raka piersi, a także na optymalizacji leczenia chirurgicznego.

Tak wysoki poziom cytowań i rosnące zainteresowanie pracami zespołu COZL świadczą o ich jakości i realnym wpływie na praktykę kliniczną w Polsce i na świecie. Efekty badań wdrażane są na co dzień, podnosząc standard opieki i zwiększając szanse na skuteczną terapię.

Działalność naukowa zespołu COZL nie ogranicza się jedynie do publikacji. Lekarze uczestniczą w krajowych i międzynarodowych konferencjach, organizują szkolenia i wprowadzają innowacyjne technologie, w tym wykorzystanie sztucznej inteligencji w diagnostyce i planowaniu terapii. Jak podkreśla prof. Sitarz – Postęp idzie do przodu, a my musimy stale się rozwijać, by oferować naszym pacjentkom najlepszą możliwą opiekę.

Rak piersi to choroba, która może dotknąć każdą kobietę, ale dzięki postępowi medycyny i zaangażowaniu wybitnych specjalistów, wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie mogą uratować życie. Dlatego tak ważne jest, by każda kobieta regularnie poddawała się badaniom profilaktycznym i nie lekceważyła niepokojących objawów.