JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO LECZENIA
TERAPIA IZOTOPOWA

Spis treści:

1. Wprowadzenie
2. Na czym polega leczenie? 
3. Dlaczego pacjent musi być izolowany?
4. Czy rodzina i znajomi mogą odwiedzać pacjentów w trakcie ich pobytu w Oddziale? 
5. Jakich preparatów i produktów pacjent nie może przyjmować przed leczeniem? 
6. Jakie rzeczy pacjent powinien zabrać ze sobą do szpitala? 
7. Czy pacjent powinien zabrać ze sobą jakieś leki?
8. Jak przebiega przyjęcie do Oddziału?
9. Co znajduje się w sali, w której przebywa pacjent?
10. W jaki sposób pacjent otrzymuje posiłki oraz co może jeść i pić?
11. Jak wygląda przygotowanie pacjenta do przyjęcia kapsułki I 131?
12. Jak wygląda przyjęcie przez pacjenta jodu? 
13. Jak przebiega wypisanie pacjenta z Oddziału?
14. Kto przeprowadza szkolenie dla pacjentów w dniu wypisu i czego ono dotyczy?

1. Wprowadzenie

         Szanowni Państwo,

Zostali Państwo zakwalifikowani do leczenia jodem promieniotwórczym I-131. Poniższe informacje pomogą Państwu przygotować się do leczenia i zrozumieć na czym ono polega. Znajdą tu Państwo również zalecenia, których należy przestrzegać podczas pobytu w Oddziale i po wypisaniu do domu. Zasady te zostaną Państwu powtórnie przedstawione po przyjęciu do Oddziału. Ważne jest, żeby wszystko dokładnie zrozumieć.

W razie jakichkolwiek wątpliwości prosimy pytać, a personel Oddziału udzieli wyczerpujących odpowiedzi.

2. Na czym polega leczenie?

Leczenie polega na jednorazowym podaniu pacjentowi radioaktywnego jodu, który umieszczony jest w kapsułkach do połknięcia. Kapsułki te nie różnią się wyglądem od innych leków ale ze względu na zawartość jodu promieniotwórczego dostarczane są w ołowianych osłonach. Kapsułki wyjmuje się z osłon za pomocą rurek, nazywanych aplikatorami.  

Jod promieniotwórczy niszczy pozostawione po operacji komórki tarczycy, jak też komórki raka tarczycy.

Celem leczenia jest doszczętne zniszczenie tarczycy, zmniejszenie ryzyka wznowy nowotworu oraz niszczenie komórek raka tarczycy, które mogły przetrwać w loży po usunięciu tarczycy, w węzłach chłonnych, czy w innych narządach.

W Oddziale prowadzi się też terapię innymi preparatami promieniotwórczymi, które podawane są dożylnie w kroplówce.

Lekarz decyduje o metodzie leczenia i dawce leku w zależności od rozpoznania. Leczenie jest bezbolesne i w zasadzie podczas niepowikłanego leczenia pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości. Niekiedy rozwija się jednak zapalenie ślinianek, które przejawia się bolesnością

i obrzękiem. Niektórzy pacjenci skarżą się na nudności.

W PRZYPADKU POJAWIENIA SIĘ DOLEGLIWOŚCI ZAWSZE NIEZWŁOCZNIE

POWINNI PAŃSTWO POWIADOMIĆ PERSONEL ODDZIAŁU

3. Dlaczego pacjent musi być izolowany?

            Jod promieniotwórczy I-131 emituje promieniowanie beta oraz promieniowanie gamma. Promieniowanie beta, o krótkim zasięgu działania, ma za zadanie zniszczyć tkankę tarczycy i komórki nowotworowe. Promieniowanie gamma, przekracza granice ciała pacjenta umożliwiając wykonanie scyntygrafii ale oddziałuje też na inne osoby, dla których nie jest to korzystne. Dlatego, po połknięciu kapsułki jodu promieniotwórczego o aktywności przewidzianej w leczeniu raka tarczycy, pacjent proszony jest o przebywanie w swoim pokoju i korzystanie z przeznaczonych dla niego pomieszczeń. Lekarze, pielęgniarki i inne osoby z personelu wchodzą do sali pacjenta tylko w razie bezwzględnej konieczności.

4. Czy rodzina i znajomi mogą odwiedzać pacjentów w trakcie ich pobytu w Oddziale?

         Z uwagi na bezpieczeństwo osób pozostających w kontakcie z leczonym pacjentem obowiązuje bezwzględny zakaz odwiedzin. Pacjenci mogą zabrać ze sobą telefon komórkowy

i korzystać z niego będąc w sali, o ile zostanie on zapakowany we wcześniej przygotowany szczelny foliowy woreczek zapobiegający skażeniu radiojodem. Po wyjściu z sali, po zakończonym leczeniu, woreczek należy umieścić w specjalnie przygotowanym do tego celu pojemniku na odpady.

5. Jakich preparatów i produktów pacjent nie może przyjmować przed leczeniem?

         Na trzy miesiące przed leczeniem chory nie może mieć wykonywanej tomografii komputerowej z kontrastem ani innych zabiegów diagnostycznych i terapeutycznych, w których używany jest kontrast jodowy.

Na miesiąc przed leczeniem pacjent bezwzględnie nie może stosować:

• leków i suplementów diety z zawartością jodu,
• preparatów z olejem rybim (tran),
• preparatów witaminowych,
• kosmetyków z alg morskich.

Na tydzień przed leczeniem powinien stosować dietę z ograniczoną zawartością soli jodowanej.

6. Jakie rzeczy pacjent powinien zabrać ze sobą do szpitala?

         Po zakończonej terapii, wszystkie ubrania które pacjent nosił w trakcie leczenia/hospitalizacji oraz przybory toaletowe z których korzystał będą oddane do zniszczenia ze względu na skażenie jodem promieniotwórczym.

         Zalecamy zabrać do szpitala tylko niezbędne rzeczy i jednocześnie takie, które mogą być wyrzucone po opuszczeniu Oddziału:

• środki higieny osobistej,
• ręczniki,
• bieliznę,
• piżamę,
• stabilne obuwie zmienne (z podeszwą antypoślizgową),
• klapki pod prysznic (z podeszwą antypoślizgową),
• rzeczy, które pomogą spędzić kilka dni w odosobnieniu (książki, gazety, krzyżówki),
• niezbędne przybory toaletowe (np. szczoteczka do zębów),
• kwaśne cukierki, które należy ssać co kilka godzin rozpoczynając dzień po przyjęciu kapsułki jodu promieniotwórczego (tj. np. od czwartku, jeśli kapsułka była połknięta we środę). Ma to na celu przyspieszenie eliminacji jodu z gruczołów ślinowych i zmniejszenie ryzyka ich uszkodzenia. Osoby chore na cukrzyce mogą żuć gumę do żucia bez cukru lub popijać wodę z cytryną.
• telefon komórkowy, tablet czy laptop, ale pod warunkiem zapakowania go w szczelny woreczek strunowy zapobiegający skażeniu radiojodem.

            Jeśli pacjent podczas terapii chce korzystać z urządzeń elektronicznych typu telefon komórkowy, laptop, tablet, jest on zobowiązany do zabezpieczenia posiadanego sprzętu (także ładowarek) przy użyciu worków strunowych. Używane w trakcie leczenia urządzenia elektroniczne mogą ulec skażeniu stanowiąc zagrożenie radiacyjne dla osób trzecich. Korzystanie z nich będzie w pełni bezpieczne dopiero po okresie około 8 tygodni.

            Worki strunowe zabezpieczają urządzenia przed skażeniem promieniotwórczym. Umożliwiają one także obsługę wyświetlaczy dotykowych, jednak niektóre funkcje mogą nie być dostępne. Przed przyjęciem na Oddział należy upewnić się, że urządzenie może zostać odblokowane bez użycia czytnika linii papilarnych.

            Nie należy zabierać ze sobą na Oddział większych sum pieniędzy, biżuterii i innych kosztowności, dodatkowej pościeli, koców, poduszek, kubków, słoików z żywnością, kosmetyków, urządzeń elektrycznych (czajników, suszarek do włosów, lokówek, elektrycznych maszynek do golenia, elektrycznych szczoteczek do zębów) oraz innych przedmiotów, poza niezbędnymi dla pobytu pięciodniowego.

W SZPITALU OBOWIĄZUJE BEZWZGLĘDNY ZAKAZ PALENIA

7. Czy pacjent powinien zabrać ze sobą jakieś leki?

         Jeżeli pacjent przyjmuje leki na stałe powinien zabrać je ze sobą w oryginalnych opakowaniach i zgłosić to lekarzowi przy przyjęciu do Oddziału. Lekarz zdecyduje czy pacjent może je przyjmować w trakcie leczenia jodem promieniotwórczym.

            Pacjenci korzystający z penów do insuliny, glukometrów powinni je zabrać do szpitala. Szpital może nie dysponować wszystkimi lekami, które pacjent do tej pory przyjmował.

8. Jak przebiega przyjęcie do Oddziału?

         Pacjent w dniu przyjęcia powinien być na czczo. Osoby leczone z powodu innych chorób przewlekłych proszone są o przyjęcie rano leków tak jak w inne dni.

            Osoby z cukrzycą leczone insuliną proszone są o przyjęcie insuliny
i zjedzenie porannego posiłku tak jak w inne dni, zwłaszcza jeśli nie mogą dojechać do Szpitala przed godziną ósmą rano.

            W pierwszej kolejności należy zgłosić się do Punktu Ruchu Chorych w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej. Stamtąd pacjenci kierowani są do Izby Przyjęć. W Depozycie Izby Przyjęć pacjent pozostawia okrycie wierzchnie i inne rzeczy, których nie może mieć ze sobą na sali.

            Od chwili przyjęcia do Oddziału pacjent nie może go opuszczać aż do wypisania do domu. Po dokonaniu formalności związanych z przyjęciem pacjent zostanie dokładnie poinformowany przez personel o zasadach pobytu w Oddziale.

            W czasie pierwszego dnia pobytu odbędzie się konsultacja lekarska podczas której prosimy
o zadawanie pytań związanych z leczeniem. Pielęgniarka zapozna pacjenta z obowiązującymi zasadami pobytu w Oddziale. Prosimy o uważne słuchanie oraz w razie wątpliwości zadawanie pytań.

9. Co znajduje się w sali, w której przebywa pacjent?

            Pokój pacjenta jest jedno- lub dwuosobowy. Znajduje się w nim poza podstawowym wyposażeniem dzbanek filtrujący DAFI. Do dyspozycji pacjenta jest łazienka.

            Na wyposażeniu sal chorych jest pościel jednorazowa.

            Z personelem Oddziału pacjent rozmawia za pośrednictwem Interkomu (system głośnomówiący). Wszyscy pacjenci zostaną nauczeni jak z niego korzystać, jest to proste.
Z przyczyn bezpieczeństwa w salach zamontowane są kamery, dzięki którym pielęgniarki i lekarze obserwują pacjentów i salę.

            Po połknięciu kapsułki jodu promieniotwórczego pacjent przebywa w swoim pokoju. Drzwi do sali muszą być zamknięte.

            Wszystkie odpadki - zużyte chusteczki jednorazowe suche lub nawilżone, ręczniki jednorazowe należy zbierać do przeznaczonych do tego celu pojemników. Nie należy wnosić do sali na okres po podaniu kapsułki z jodem butelek plastikowych z wodą i napojami.

W jaki sposób należy korzystać z łazienki?

            Prosimy o używanie bieżącej wody w sposób oszczędny, gdyż trafia ona do specjalnych odstojników, które mają ograniczoną pojemność.

            Zarówno kobiety jak i mężczyźni powinni korzystać z toalety w pozycji siedzącej, aby zapobiec skażeniu substancją promieniotwórczą obszaru wokół sedesu .

            Bezwzględnie nie wolno wyrzucać materiałów do higieny intymnej do sedesu! Może wówczas dojść do zatkania rur i zalania pokoju.

Jakie są zasady postępowania pacjenta na sali?

Pacjent jest zobowiązany:

• zamykać drzwi od sali, ponieważ przyjęta kapsułka jodu promieniotwórczego jest źródłem promieniowania,
• często wietrzyć salę i utrzymywać należyty porządek w sali,
• korzystać z toalety na siedząco, aby zapobiec skażeniu sedesu i podłogi w toalecie (również mężczyźni),
• oszczędnie używać wodę, ponieważ ścieki z Oddziału odprowadzane są do odstojników, a nie do kanalizacji,
• przed posiłkiem, na polecenie pielęgniarki, wysunąć stolik na korytarz, aby mógł być podany posiłek,
• po spożyciu posiłku umyć wszystkie naczynia,
• resztki jedzenia wyrzucać do specjalnie przygotowanego w tym celu kosza w toalecie,
• w dniu przyjęcia do Oddziału odbyć szkolenie jak korzystać z Interkomu, przy pomocy którego pacjent będzie się kontaktował z pielęgniarką dyżurną,
• nie chodzić boso po sali,
• w dniu wypisu przed udaniem się do kąpieli, umieścić kołdrę, poduszkę razem z pościelą jednorazową w specjalnym pojemniku.

10. W jaki sposób pacjent otrzymuje posiłki oraz co może jeść i pić?

            W pokoju znajduje się stolik na kółkach z blatem, który jest wykorzystywany do dystrybucji posiłków. Przed ustaloną porą posiłku, stolik na polecenie pielęgniarki należy wyprowadzić przed linię drzwi do sali. Jednocześnie pacjentowi nie wolno samodzielnie jej przekraczać, dotykać futryny, klamki oraz drzwi po stronie zewnętrznej.

            Posiłek będzie postawiony na stoliku razem z gąbką do mycia naczyń. Po informacji uzyskanej od pielęgniarki, że posiłek został podany pacjent wsuwa stolik do swojego pokoju.
Po spożyciu posiłku, wszystkie naczynia pacjent myje sam, a resztki jedzenia oraz gąbkę usuwa do kosza umieszczonego w łazience.

ŻADNE ODPADY NIE MOGĄ BYĆ WYNOSZONE POZA ODDZIAŁ. NIE WYRZUCAMY RESZTEK JEDZENIA ZA OKNO ORAZ DO TOALETY!

W trakcie leczenia należy wypijać 2-2,5 l płynów na dobę. W salach są dzbanki filtrujące DAFI, które zabezpieczają wodę do picia.

NIE NALEŻY DO SAL WNOSIĆ WŁASNYCH BUTELEK Z WODĄ!

11. Jak wygląda przygotowanie pacjenta do przyjęcia kapsułki I 131?

            Jod radioaktywny w postaci kapsułki pacjenci przyjmują około godziny 9:00 we wtorek lub w środę, w zależności od tego czy są poddawani stymulacji Thyrogenem czy odstawiają na około miesiąc hormon tarczycy.

            Do chwili przyjęcia kapsułki pacjent pozostaje na czczo. W przypadku pacjentów zgłaszających się na terapię w piątki, podanie kapsułki odbywa się w dniu przyjęcia między godziną 12:00 a 14:00. Dlatego pacjenci, bezpośrednio po pobraniu krwi na badania laboratoryjne mogą spożyć lekkie śniadanie.

            Leki, które pacjent stosuje na stałe (np. nasercowe) należy przyjąć około godziny 7:00, lewotyroksynę (Euthyrox) godzinę po podaniu jodu, a pozostałe leki (przyjmowane przewlekle) wraz ze śniadaniem dwie godziny po przyjęciu jodu. Insulinę lub inne leki diabetologiczne pacjenci przyjmują na pół godziny przed śniadaniem.

            Każdy pacjent zobowiązany jest przygotować sobie szklankę z wodą do popicia kapsułki jodowej. Inspektor Ochrony Radiologicznej na specjalnym wózku transportowym umieszcza pojemnik z kapsułką. Pacjent musi stanąć przy wózku w ten sposób, aby być dobrze widocznym przez kamerę oraz czekać na dalsze polecenia pielęgniarek wydawane przez Interkom.

12. Jak wygląda przyjęcie przez pacjenta jodu?

            Jod znajduje się w ołowianym pojemniku. Do wyjęcia kapsułki z pojemnika służy specjalny aplikator- rurka z przezroczystego tworzywa zakończona gwintem.

1. Aplikator należy wyjąć z foliowego opakowania
2. Odkręcić zakrętkę z pojemnika i położyć ją wierzchnią stroną na szafce
3. Aplikator włożyć do otworu w pojemniku. Lekko dociskając pokręcić aplikatorem w prawo do momentu wyczucia oporu
4. Powoli wyjąć aplikator z pojemnika i sprawdzić czy w jego dolnej części znajduje się kapsułka
5. Kapsułkę należy połknąć w całości popijając wodą, nie rozgryzać
6. Zakręcić pojemnik, aplikator włożyć do foliowego opakowania i pozostawić na wózku.

13. Jak przebiega wypisanie pacjenta z Oddziału?

            W trzeciej dobie od podania jodu promieniotwórczego sprawdzany jest poziom jego aktywności w organizmie chorego. Pozwoli to określić, czy chory może już opuścić Oddział, czy będzie musiał pozostać dłużej w Oddziale.

            W dniu wypisu rano pacjent kąpie się pod prysznicem, myje głowę i przebiera się w ubranie jednorazowe dostarczone przez personel oddziału.

            Pomiar mocy promieniowania odbywa się po kąpieli, indywidualnie u każdego pacjenta, oraz dodatkowo w wybranych sytuacjach w czasie pobytu w Oddziale, na polecenie Inspektora Ochrony Radiologicznej. Pomiaru dokonuje się specjalnym urządzeniem z odległości 1metra; pomiar jest nieodczuwalny.

            Po pomiarach pacjenci idą na badanie scyntygraficzne. Prosimy zabrać ze sobą wszystkie przedmioty osobiste z sali (okulary, glukometr, telefon komórkowy). W przeciwnym razie mogą one zostać wyrzucone, gdyż sale poddawane są w tym czasie czyszczeniu.

            Po wykonanym badaniu scyntygraficznym pacjent nie wraca już na salę chorych, lecz oczekuje na wypis w poczekalni. Rutynowo wypisy pacjentów odbywają się od godz. 13:00 do 15:00.

14. Kto przeprowadza szkolenie dla pacjentów w dniu wypisu i czego ono dotyczy?

            W dniu wypisu odbywa się szkolenie pacjentów, które jest prowadzone przez Inspektora Ochrony Radiologicznej. Podczas tego szkolenia mogą Państwo uzyskać informacje o tym, jak postępować po wyjściu z Oddziału.

            Wskazówki dotyczą:

• ograniczenia kontaktu z małymi dziećmi i kobietami w ciąży,
• zachowaniu ostrożności i dystansu w postępowaniu z domownikami oraz domowymi pupilami (zwierzęta domowe),
• przestrzeganiu wzmożonych zasad higieny osobistej i w otoczeniu,
• korzystaniu z komunikacji i przestrzeni publicznej.

PROSIMY O UWAŻNE SŁUCHANIE I W RAZIE JAKICHKOLWIEK WĄTPLIWOŚCI-

ZADAWANIE PYTAŃ

Mamy nadzieję, że powyższe wskazówki pomogą Państwu zrozumieć zasady obowiązujące podczas leczenia w Oddziale, a tym samym ułatwią proces leczenia. Prosimy o przestrzeganie zaleceń, ponieważ zależy od tego bezpieczeństwo Państwa i osób, które sprawują nad Państwem opiekę.

ZE WSZYSTKIMI PYTANIAMI MOŻECIE PAŃSTWO ZWRACAĆ SIĘ DO SWOJEGO LEKARZA I PIELĘGNIARKI ZARÓWNO W CZASIE POBYTU W CENTRUM ONKOLOGII JAK RÓWNIEŻ PO WYPISANIU DO DOMU

Wszystkie informacje zawarte w tej instrukcji zostaną Państwu raz jeszcze przekazane

w formie instruktażu przed przyjęciem do Oddziału Endokrynologicznego z Zakładem Medycyny Nuklearnej. Zachęcamy do zadawania dodatkowych pytań w przypadku jakichkolwiek wątpliwości.

Zespół Oddziału Endokrynologicznego z Zakładem Medycyny Nuklearnej

Lokalizacja:

Budynek nr 4

• Oddział Endokrynologiczny - piętro 2 (P2)
• Zakład Medycyny Nuklearnej - wysoki parter (WP)

Numery telefonów:

Oddział Endokrynologiczny Zakład Medycyny Nuklearnej

Poradniki:

1. Jak przygotować się do leczenia jodem promieniotwórczym 131I - Zalecenia dla pacjenta 
2. Zalecenia dla pacjenta po leczeniu jodem promieniotwórczym 131I
3. Kwalifikacja do terapii oraz terapia łagodnych chorób tarczycy za pomocą jodu promieniotwórczego
4. Zalecenia powypisowe dla pacjenta po terapii PRRT (za pomocą gorących analogów somatostatyny)
5. Wskazówki dotyczące hospitalizacji dla pacjentów zgłaszających się do oddziału endokrynologii z zakładem medycyny nuklearnej

do Pobrania:

1. Informacja dla pacjenta kierowanego na procedury radioizotopowe

Zgoda na diagnostykę i leczenie:

1. jodem promieniotwórczym 131I o aktywności do 200 mCi (7,4 GBq) chorych z rozpoznaniem raka tarczycy
2. terapię PRRT (za pomocą gorących analogów somatostatyny)

Zgoda na kwalifikację do terapii:

1. łagodnych chorób tarczycy za pomocą jodu promieniotwórczego
2. za pomocą radu-223

Zgoda na badanie scyntygraficzne:

1. układu chłonnego
2. przytarczyc
3. układu kostnego
4. receptorów somatostatynowych
5. tarczycy